En genç ve deneyimli askerlerin bulunduğu birlikler Türk cephelerini takviye etmek yerine Galiçya-Romanya sonradan Makedonya’ya da gönderilmiştir. Bu bölgeye 15. Kolordu gönderilmişti. Kolordunun mevcudu savaşın başında 32000 idi. Muharebelerin sonunda ise bunun 18000’i şehit düşmüştür.

Türk askeri muharebeler esnasında kendilerine savunmaları için tahsis edilen bölgelere o kadar aşina olmuş ki, birbirlerine, şehit oldukları takdirde aynı yere gömülmelerini vasiyet etmişlerdir. Bu sebeple tespit edilen şehit sayısı ve kabirleri çok azdır.

Budapeşte Türk Şehitliği

1. Dünya Savaşı’nda Galiçya Cephesi’nde şehit olan askerlerimize aittir. Yapılış tarihi 1926’dır. Budapeşte şehrinin Tuna nehrinin doğusunda Peşte kısmında Kozmo caddesindedir. Şehitliğin toplam alanı 4598 metrekare olup, şehit mezarlarının bulunduğu bölüm 1718 metrekarelik bir alanı kapsamaktadır.

Bu şehitler önce Macaristan’ın çeşitli yerlerinde gömülü iken, 1930’da Macar Hükümeti bir dostluk eseri olarak bu şehitliği inşa ettirmiştir. Şehitlikte yatan şehit sayısı 512’dir. Galiçya Şehitliği olarak da bilinir.

Şehitlik Budapeşte Kent Mezarlığı içinde ortasında ay-yıldızlı Galiçya Şehitleri Anıtının yer aldığı duvarla çevrili ayrı bir bölümdür.

Her yıl, 18 Mart Şehitler Günü’nde tarafımızdan ve 1 Kasım “Ölüler Günü”nde ise Macarlar tarafından anma törenleri düzenlenmektedir. Şehitliğin arazisi Macar Hükümeti’ne ait ise de; şehitlik olarak kullanma hakkı süresiz Türkiye Cumhuriyetine devredilmiştir.

UHA Haber Merkezi - ÖZKAN KARACA